Zal kort samengevat toch nog een lang verhaal worden.
Bovendien klopt de titel niet helemaal want het betreft hier een periode van recente jaren.
Tropenjaren! Geen sprookje maar uiteindelijk niet het onophoudelijke horrorverhaal en voor de dieren zelfs met een redelijk ‘Happy End’. Ik kan mezelf wel redden en de lokatie in stand houden! Zolang onze donateurs trouw blijven aan de dieren kan stichting Dier en Project in zijn volle huidige omvang blijven voortbestaan. Het beste nieuws wat wij en de dieren ons maar kunnen wensen.
De diepe dalen die daaraan vooraf gingen…
In januari 2009 werd er bij mijn man Kris, die al een behoorlijke tijd leed aan allerlei kwalen die niet herleid konden worden, niet operabele longkanker werd geconstateerd.
Chemokuren
En vanaf die dag liep werkelijk alles anders en ook volkomen mis. Chemokuren. Opname in het ziekenhuis voor de eerste kuur en de verzekeringstussenpersoon Adviesburo Duine te Bergen op Zoom werd door mij op de hoogte gebracht omdat buiten zijn ziektekostenverzekering, ook mijn man zijn arbeidsongeschiktheidsverzekering daar onder was gebracht. De moeder van mijn man was destijds nog in leven en we wilde eerst aanvangen met de chemokuur aleer we haar zouden verwittigen van de ziekte van haar zoon. Kris was bovendien ongelooflijk overtuigd van volledig herstel en wilde het pas melden zodra het ergste leed geleden zou zijn. ’s Avonds telefoon vanuit diverse cafés uit Bergen op Zoom. De mensen hadden middels een personeelslid van de tussenpersoon vernomen van de ziekte van Kris en vroegen zich de ernst van de situatie af. Toen ik me per mail in verbinding stelde met de tussenpersoon Dimitri Duine (zie foto) volgde een onvolledig en slap excuus terwijl dit toch echt schending van de privacy betreft en ons de kans werd ontnomen om überhaupt op een eigen gekozen tijdstip familie op de hoogte te brengen. Want je moet er toch niet aandenken dat iemand een moeder vraagt naar de ernstige ziekte van haar kind terwijl zij nergens van op de hoogte is.
Langzaam….
De chemokuren deden hun vernietigende werk. Twee dagen ziekenhuis voor de ene kuur, een week lang overgeven en nauwelijks kwaliteit van leven om vervolgens na die week voor een dagopname te gaan in verband met kleine vervolgkuur. Drie weken herstellen, langzaam weer tot enige levenskwaliteit komen om wederom opnieuw twee dagen opgenomen te worden. En dat zes maanden achtereen. (Ik ben sindsdien doodsbang voor infuusnaalden). Wat een drama want soms werd er urenlang getracht een infuus in te brengen zonder dat er andere hulp werd ingeroepen. Van een beer van een vent veranderde Kris langzaam in een magere hulpafhankelijke man die echter geen hulp van buitenaf wenste. Na de chemo volgde de bestralingen. En ook daar liep het redelijk snel mis. Op een dag vertelde Kris dat er tijdens het bestralen werd gezegd dat de apparatuur niet werkte. Hoop gedoe en uiteindelijk zou het dan toch ‘goed’ gegaan zijn. We waren amper thuis en Kris werd benauwd op de borst. Ambulance gebeld en spoedopname volgde… Volgens de doktoren kan er met bestralen niets mis gaan: dus daar kwam het zeker niet door.
Onbegrip
Een paar dagen later mocht Kris het ziekenhuis verlaten om de volgende dag de bestralingen in Tilburg te hervatten. Cachou was onze insulineafhankelijke labrador met suikerziekte. Insuline moet op uur en tijd worden toegediend. Indien die tijd samen viel met onze reis- of verblijftijd moest Cachou achterin de jeep mee naar het ziekenhuis. Chacou liet op een gegeven moment haar ontlasting lopen, de delicate maag van Kris reageerde daar meteen op en hij gaf over. Auto aan de kant en voor en achter opruimen met de beperkte middelen die ter beschikking stonden. En dat terwijl bij Kris van schaamte de tranen over zijn gezicht stroomden. Mobiele telefoon. Een middelgrote hond bij iemand in de opvang en die moest meteen weg. Eerder die week ook al klachten gehad en gevraagd of ze de schildklier van de hond wilde laten testen. Had ze gedaan, schildklier was prima in orde maar (het karakter van) de hond niet. Ging niet met schoonzoon en gaandeweg leek de hond wel een plotseling gevaar voor de gehele volksgezondheid te gaan vormen. Ik beloofde te doen wat ik kon maar vertelde mijn ontreddering van dat moment. Een kwartier later weer de telefoon; of ik al iemand gevonden had voor de hond want het ging echt niet veel langer meer. Lothar en Marc van Melief hielpen de hond en mij uit de brand. Vlak na aankomst aldaar lieten Lothar en Marc de schildklier testen en die uitslag was helemaal mis. Dat wil zeggen; één pilletje per dag en van toen af (tot heden) is er helemaal niets meer mis met de hond.
Geen enkel advies van verzekeringstussenpersoon
Gedurende een lange periode werd Kris alsmaar magerder en zwakker. Soms ook verward. We vierden de verjaardag van Kris. Ik kookte diverse keren per dag in de hoop dat eindelijk eens iets zou smaken. Mensen te eten vragen wilde ook wel eens helpen. Maar gaandeweg verlies je ‘vrienden’. Ik weet ook niet waarom maar dat is nu eenmaal zo. Vaak moest ik soebatten bij mensen met het verzoek of ze langs wilden komen en dat terwijl Kris nooit klaagde, zeker niet wanneer er bezoek was. De stroom dieren die onderdak zochten ging onverminderd voort en daar moet je dan eigenlijk nee tegen zeggen. Maar juist met ‘de dood’ zo nabij wil je de dood om niet medische redenen bij medeschepselen voorkomen. Mijn zorgplicht was gedurende die periode bovenmenselijk groot! Ik werkte en zorgde dag en nacht. Financieel ging het hier natuurlijk ook hard hollend achteruit. Ik leende zelfs geld om de hoge verzekeringspremies te kunnen blijven voldoen, belde diverse malen met adviesburo Duine om een betalingsregeling te kunnen verkrijgen. Nooit werd mij premiestopzetting of een ander advies gepresenteerd. De eerste drie maanden van ziekte ontvang je helemaal geen geld, wel premie betalen. Want premies lopen nog een jaar door!
Zwarte labrador
Op een dag stond er vanuit het niets een mevrouw voor de poort met een zwarte kruising labrador. Het was haar hond maar haar moeder leed aan borstkanker. Die verbleef weliswaar in een verzorgingstehuis maar behoefde toch extra aandacht. Ze had de oude zwarte hond naar het asiel willen brengen maar daar had de medewerkster echter gezegd dat de hond kansloos zou zijn en ze was zeer verbolgen door het feit dat de vervolgens door haar gecontacteerde dierenarts de honden niet wilde afmaken. Ze vroeg niet of hij hier mocht komen, ze wilde hem hier als vanzelfsprekend achterlaten. Anders moest ze op zoek naar een dierenarts die wel aan haar verzoek van doding gehoor wilde geven. En geloof mij: daar zijn er veel van! Ik probeerde nog enige overredingskracht in de strijd te werpen maar haar: ‘Och u heeft er geen idee van hoe zwaar het is om een moeder te hebben die aan borstkanker lijdt’, kon ik natuurlijk alleen maar beamen. Want mijn moeder is inderdaad nooit een borstkankerpatiënte geweest. De hond bleef hier…
De dagen en weken gingen voorbij en bovenstaande omschreven voorvallen met de opvanghond en met de zwarte labrador zijn slechts een aantal voorbeelden want een dergelijk voorval op je bordje krijgen was in die tijd eerder regel dan uitzondering. Dag en nacht werden voor mij ondergeschikte begrippen, ik kende geen ritme meer. Ik sliep zo nu en dan eens een paar uurtjes, ongeacht het tijdstip. Op de afdeling oncologie in het Roosendaalse ziekenhuis ging het allemaal nog wel maar de spoedopnames die Kris moest doorstaan waren ronduit verschrikkelijk. Kris was zó gruwelijk mager en toen ik hem op een middag samen met mijn zus bezocht lag hij tegenover een man die ze niet allemaal meer op een rijtje had. Ze hadden patiënten samengevoegd in verband met het naderende weekend en die man deed niets als gillen en aan de ‘spijlen’ van zijn bed rammelen. We namen Kris mee naar beneden en hij verorberde met smaak een ijsje. Wij blij: hij had iets extra’s gegeten. Wat bleek; ze waren hem tussen de middag vergeten eten te geven. Toen ze dat opmerkte was het te laat en had hij nog wel een boterham kunnen krijgen. Kris had jarenlang een extreem dure klassenverzekering en we hebben werkelijk waar nooit geweten dat die mogelijkheid helemaal niet meer bestaat. Gelukkig maakt een verpleegster op de afdeling oncologie ons er destijds op attent dat we daarom per opnamedag een klein bedrag terug konden vragen maar u heeft geen idee hoeveel premie er door de jaren heen voor niets betaald werd.
Positief
Kris was en bleef positief. En ik leefde in dubio. Natuurlijk zag ik dat het absoluut niet goed met hem ging. In het ziekenhuis werd hij behandeld door twee longartsen, Rutten en van Helmond. Het zullen ongetwijfeld ieder voor zich capabele artsen zijn maar volgens mij kan dokter Rutten goed nieuws nog niet met een zorgeloos gezicht mededelen en dokter van Helmond brengt de grootste ontij melding juist alsof hij op een feestje het startsein van de polonaise aankondigt. Voor mij zeer verwarrend! Al moet ik wel toevoegen dat de doktoren bij Kris werkelijk niet de kans kregen om door te dringen tot het hopeloze van ‘de zaak’ al zouden ze hem dat hebben willen vertellen. Gedurende de ziekenhuisopnames van Kris kreeg ik niet echt de mogelijkheid om één van de behandelende artsen te spreken. Kris wilde ook perse geen achternamen weten van medepatiënten en pas veel later werd mij duidelijk dat hij niet geconfronteerd wilde worden met de ‘herkenning’ in een overlijdensadvertentie in de krant van één van hen.
Stroomstoring
Het werd winter: en wat voor winter! Langdurig aanhoudende sneeuwval en strenge vorst brachten hier de vele ontberingen en de bekende ‘afsluiting’ van de buitenwereld met zich mee. Op onze toegangswegen wordt niet gestrooid en de kleine rode steentjes waarmee het hier bestraat is worden spiegel en spiegelglad. Er valt dan ook niet te ontkomen aan bevriezing van waterleidingen en erger. Met Kerst viel de stroom gedeeltelijk uit en Jeroen (vriend van Chantal) deed zijn best om het te verhelpen maar helaas zonder resultaat. Op tweede kerstdag verkeerde de wankelende gezondheid van onze oude hond Belle in een crisis. Er was geen keuze, Sofie moest haar laten inslapen. Tussen Kerst en Nieuwjaar ben ik gevallen, ik maakte een ongekende zwieper die gevoelsmatig veel weg had van een lancering en toen ben ik in tranen uitgebarsten om dat een uurlang vol te houden. Maar er natuurlijk wel voor gezorgd dat dit aan Kris voorbij ging want die had wel wat anders aan zijn hoofd dan een huilende vrouw. Die overigens wel wekenlang bont en blauw zag. En eigenlijk heb ik nog geboft. Het was een ronduit gevaarlijke tijd want het was ‘even snel’ boodschappen doen op spekgladde wegen en af en aan sjouwen met dierenvoer en menseneten. Ik beschikte op dat moment ook niet over de financiële middelen om een behoorlijke voorraad aan te leggen.
Stichting Dier en Project bestond op dat moment al jaren. De doelstelling was en is dat de stichting zich bekommert om dieren waar niemand anders nog naar omkijkt. Dat is gelukt want we wisten er door de jaren heen duizenden het leven te redden. Maar buiten Kris en ik hadden er maar weinig mensen een eurocentje voor deze dieren over en we hadden de kosten voor verzorging, voeding en medische zorg voor het leeuwendeel altijd zelf gedragen. En wanneer iemand een dier afschaft op de wijze zoals dat hier gebeurt, onder dreiging van het dodelijke spuitje, wil diegene ook daadwerkelijk alle banden met dat dier verbreken. Want stel je voor dat de herinnering toch nog een spoortje van schuldgevoel achterlaat… We hebben het graag gedaan en ik behoef hier ook geen medeleven voor maar ik zat toen wel met de spreekwoordelijk ‘gebakken peren’, beschikte niet over enige reserves. De dieren die herplaatst konden worden vonden een wereldbaasje. Rino vertrok en ook dat was een dubbel gevoel. Eén van de leukste honden die ik ooit had gehad maar hij kreeg een goed plaatsje en ik had een ‘mee-eter’ minder maar in je hart voelt dat heel anders. Paard Donna kreeg een adoptant en verdween uit mijn dagelijks leven, daarmee ook de kosten. Maar het liep in het begin helemaal niet lekker tussen die twee. Dan moet je alles ‘aanhoren’ over een paard waar je hart eigenlijk om huilt en nog proberen om tot enige steun te zijn om vriendschap te sluiten tussen het liefste paard van de wereld en zijn ‘nieuwe mens’. En ik bedoel dit niet verkeerd want het was ‘part of the deal’ dat ze me op de hoogte zou houden maar het viel me wel zwaar. Eén ding was duidelijk, de stichting moest inkomsten gaan werven maar hoe? Want voor de dieren die op dat moment hier nog waren was geen enkel alternatief voorhanden. Ze waren allen de dood op het nippertje ontsprongen en vonden hier hun enige veilige haven. Ik begon te werken aan een boek wat ik ten bate van de stichting uit zou kunnen geven. Het was het enige wat ik kon doen want ik kon in die tijd niet van huis om actief te gaan werken/werven en het geld voor de dieren kwam niet vanzelf onze poort inlopen.
Boekhouding
Kris was ‘eigen baas’, deed agenturen voor een groot bedrijf in handen van iemand die hij als zijn beste vriend beschouwde. Kris bezat een holding en drie BV’s. Hij vond het niet nodig om iets te regelen want hij ging immers niet dood. Over niet al te lange tijd zou hij weer in het vliegtuig stappen om o.a. in Griekenland zijn klanten te bezoeken. Iets wat hij overigens altijd heeft volgehouden. Kris kon niet leven met de wetenschap om binnen afzienbare tijd te sterven dus de mogelijkheid dat het hem zou overkomen werd verdrongen. Eén keer heb ik daar een daverende ruzie om gehad. Ik heb hem toen werkelijk onder druk gezet. Hij zou mijn ongelijk dat hij mij met alle zorgen zou laten zitten indien het fout ging wel weerleggen met papieren die hij na zijn middagdutje wel zou opzoeken. Ik heb me nooit eerder ergens zo schuldig over gevoeld en de papieren zijn nooit ter tafel gekomen. Mensen die zo ziek zijn beginnen dingen naast zich neer te leggen. Zaken, belastingen en vaste lasten zijn nu eenmaal ondergeschikt aan gezondheid maar je hebt er toch mee te maken. Post werd echter verstopt op de momenten dat hij hem nog zelf uit de brievenbus haalden maar zaken en betalingsverplichtingen lopen door en daar werd ik onophoudelijk mee geconfronteerd!
Begrijp me goed, en het navolgende is niet bedoeld als slap excuus, maar mijn Kris was een trotse man met een redelijk dominant karakter. Een bereisde man, een soort Bourgondiër met veel levenservaring en in het bezit van een schat aan wijsheden. Een ieder die wijze raad nodig had wendde zich tot Kris en dan kwamen er ook alleen maar zinvolle, aannemelijke en bruikbare adviezen uit. Maar om de één of andere reden bracht hij al die wijsheid niet voor zichzelf, niet voor onszelf, in de praktijk. Op mijn 18e verloor ik mijn hart aan hem. Niet lang daarna woonden we samen. Kris was op dat moment 31 jaar en had al een huwelijk achter de rug. Met zoveel verschil in leeftijd, levenservaring en karakters moet je later knokken als een leeuw om ooit en op den duur een enigszins gelijkwaardige relatie te verkrijgen en het is me nooit helemaal gelukt. Kris is op de één of andere manier altijd superieur aan mij gebleven! En ik wist dan ook van niets, niet op zakelijk gebied maar ook bar weinig van onze huiselijke, privé situatie maar gaandeweg zijn ziekte werd mij duidelijk dat die niet erg rooskleurig was. Een boekhouding die niet up to date was en waar ik absoluut geen goed garen van kon spinnen. En na het klakkeloos betalen van een aantal belastingaanslagen werd ik toch redelijk wanhopig. Ik vond fiscalist Leo en was de hemel te rijk. Wat een aardige man die mij ook nog eens vertelde dat het allemaal wel meeviel. Hij begon de zaken te regelen en er viel een grote last van mijn schouders. Kris vond het niets en deed ronduit lelijk tegen hem waarna ik Leo weer bezwoer dat hij het zo niet bedoelde maar dat Kris zo verschrikkelijk ziek was en het hem moeilijk viel om dingen uit handen te moeten geven. Maar mijn blijdschap met de hulp van Leo mocht niet lang duren! Want een aantal maanden later (toen de situatie met Kris er zeker niet beter op was geworden) vond ik op een ochtend alle gegevens die ik hem ooit deed toekomen in de brievenbus met excuusbriefje erbij dat hij onze belangen niet langer kon behartigen.
De dood bleef onbespreekbaar…
Inmiddels was het nieuwe jaar begonnen en de slechte weersomstandigheden duurden onverminderd voort. Wij sukkelden voort. Ik deed alles om Kris te geven wat hij maar wilde… Tijdens onderzoeken bleek de tumor van Kris weer te groeien en nieuwe chemokuren werden geadviseerd. We mochten er even over nadenken en ik vond het een overbodige kwelling van het toch al zo getergde lichaam. Maar Kris wilde het proberen. Het begon direct dramatisch, Kris werd erg ziek. Tijdens een controlebezoek aan de longartsen maakte Kris duidelijk er toch maar mee te willen stoppen, hij kon de misselijkheid en het overgeven niet meer aan. ‘Maar dat geven we u wel Emend. Medicijn tegen misselijkheid en overgeven wat niet standaard wordt verstrekt omdat het nogal duur is.’ Ik dacht dat ik klapte want weet u nog: die dure ziektekostenverzekering? Was al dit zo onmenselijk ziek zijn helemaal voor niets geweest? Bovendien zou je voor iets wat kan helpen bij zo’n zware periode toch alles over hebben en het met liefde en plezier zelf betalen al moest je er ‘weet ik veel wat voor doen’. De Emend hielp, de volgende kuur geen misselijkheid meer en niet meer overgeven. De daarop volgende kuur kon geen doorgang vinden vanwege het bloedbeeld, dus eerst bloed bij gekregen. Ik bracht Kris weg, wachtte tot het infuus was ingebracht en het bloed liep. Even snel naar de Boerenbond om boodschappen en terug naar het ziekenhuis. Ik wist niet wat ik zag, kleur op zijn wangen en Kris leek weer 10 jaar jonger. En dat terwijl de oncologieverpleegkundige daags ervoor mij in het bijzijn van Kris nog succes en sterkte had gewenst met de ziekte van mijn vader! Vol goede moed naar huis. Vervolg chemo. Emend deed weer zijn werk, niet misselijk maar ook nauwelijks in staat om te eten. Volgende keer bloed weer niet goed maar de tumor bleek niet op de chemo te reageren. Er werd gestopt met de behandeling en deze mededeling ging in Kris zijn belevingswereld een eigen leven leiden. Hij moest eerst wat herstellen en daarna zou het allemaal een vervolg krijgen. Pogingen om een gesprek die kant op te krijgen mislukte en ik had niet het lef om hem hier botweg mee te confronteren. Ooit sprak dokter Rutten de verwachting uit dat Kris heel ernstig zou verzwakken waarop Kris aan hem vroeg of hij al klaar was voor de WK voetbal…. De naderende dood was en bleef onbespreekbaar.
Plumeau
Kat Plumeau werd ziek. Onderzoek wees uit dat die iets mankeerde wat voor niemand gevaarlijk was behalve voor mensen die een chemokuur ondergingen of recent ondergaan hadden. Kris kwam niet vaak buiten en Plumeau verbleef in een tuinhuis. Maar één van die daarop volgende dagen wilde hij toch graag naar dat tuinhuis want dat gevaar gold natuurlijk niet voor hem. Charlotte en Patrick namen Plumeau gelukkig direct liefdevol op in huis en hart!
Pijnbestrijding
Het leven ging zijn doodongelukkige gangetje. Kris werd steeds hulpbehoevender, zwakker en zieker. We bezochten een verschrikkelijk aardige gespecialiseerde pijnbestrijder in het Parkziekenhuis in Rotterdam. De longartsen in het Roosendaalse ziekenhuis bleven namelijk volhouden dat de onhoudbare pijn in de schouder van Kris een op zich staand feit was en wilde hem opnieuw naar de pijnbestrijder in Rsd sturen die al lang voor de diagnose longkanker diverse spuiten in de schouder had gegeven wat geen enkele pijnverlichting tot gevolg had gehad. Maar de arts in Rotterdam vertelde Kris dat zijn behandeling eigenlijk het meeste soelaas bood aan patiënten met een levensverwachting onder de drie jaar omdat de zenuwen daarna weer wel eens opnieuw zouden gaan kunnen functioneren en het toegebrachte litteken last zou kunnen veroorzaken. Dat deed voor Kris de deur dicht. Een levensverwachting van minder dan drie jaar was voor hem niet van toepassing! En wie weet wat voor problemen hij over drie jaar van deze behandeling zou ondervinden… Dus die bleef dapper helse pijnen lijden.
We kwamen juist thuis vanuit Rotterdam en toen stond er een mevrouw met een poes in een mandje aan de poort. Ze kon de poes niet houden want het was een notoire binnenplasser. Ik was vol van mijn verhaal en vertelde dat ik de zorg had over een doodzieke man. Zorg en financiële consequenties voor de dieren in opvang en de hele riedel kwam er in één keer uit. Ze onderbrak me met de woorden: ‘Alles goed en wel hoor maar kan die kat nu hier blijven of niet want in het asiel willen ze haar niet?’ Die poes loopt hier nu nog rond!
Icekoud…
Op een mooie vroege voorjaarsdag stond er onverwachts een vervangende huisarts op de stoep. Kris lag op bed en ik was buiten bezig. Ik had geen zin om Kris wakker te maken en bood de arts buiten een kopje koffie aan. Hij nam plaats aan de tafel en Bengaalse kat Ice deed hetzelfde op de tafel. Om vervolgens de arts midden in het gezicht te plassen. Mijn God, wat kreeg ik een reprimande van die arts over een onacceptabele situatie waarin ik een doodzieke man liet verkeren… Mijn, ‘Dat doet hij anders nooit’, mocht daarbij niet baten.
De dood van Chantel
Dier en Project won een prijs bij de Gouden Gids. Een blokhut die met vereende krachten op werd gezet. De schilders lieten het een beetje afweten en uiteindelijk stonden Peter, Tanja en ik te schilderen op een woensdagmiddag. Sofie zou komen voor één van onze oude paarden. Chantel en Dreampie mochten sinds de ziekte van Kris zich in volle glorie openbaarde op de manege (Ruitersportcentrum West Brabant) in een uitloopstal bivakkeren. Voor mij tegen een sterk gereduceerde prijs net betaalbaar en qua arbeidsintensiviteit was ik op dat moment helemaal niet in staat om de paarden thuis te houden. Maar door bepaalde, mij niet geheel duidelijke redenen, liepen de paarden in wisselende samenstelling in de wei. Eén van de ‘meisjes’ had bij de oude dames een paard gezet wat was voorzien van vier hoefijzers, die had daar een pets mee uitgedeeld en Chantal geraakt. Het leek eerst een onschuldige wond die weliswaar aandacht behoefde maar die niet direct zorgen baarden. En met die mededeling was ik enkele dagen eerder ook verwittigd. Sofie kwam ter plaatse. We verzorgden en Chantel kreeg injecties om o.a. de zwelling te doen afnemen. En dat was nu net precies op die woensdagmiddag wat het fatale oordeel veroorzaakte. De zwelling was afgenomen en toen werd duidelijk dat er teveel pijn geleden werd. Een röntgenfoto bracht een breuk in het schouderblad aan het licht. Chantel moest geeuthanaseerd worden. Hoe doe je dat op een woensdagmiddag op een manege waar allemaal kindertjes rondlopen? Peter is de eigenaar van de manege en hij was niet aanwezig, zijn vrouw ook niet. Sofie en ik zochten in overleg met een stalmeisje een plaatsje uit waar Chantel zou kunnen sterven zonder de kindjes teveel trauma’s te bezorgen. De stapmolen was leeg. Chantel strompelde aan mijn hand naar de plaats waar haar doodsvonnis voltrokken zou gaan worden. Intussen had een mevrouw aan mij gevraagd of ze moest helpen. Ik zei haar ons maar te laten en vervolgens vulde zij de stapmolen met paarden. Ik dacht nog wat onaardig van haar tegenover Chantel. De dood laat zich niet altijd regisseren en hoezeer Sofie ook haar best deed, Chantel ging al stervend toch nog een eindje aan de wandel om uiteindelijk daar tegen de vlakte te gaan waar wij haar ook liever niet hadden gehad. Met haar hoofd op mijn schoot bevocht zij strijdlustig het onherroepelijke. En juist op dat moment kwam er een ‘man’ die Andy heet en die daar ter plaatse paarden voor een ander rijdt, scheldend om de hoek. De scheldkanonnade was voor ons bestemd maar dat wist Chantel niet. Dat stervende paard probeerde in de benen te komen en is vol van de stress in spagaat weer neergestort terwijl die gek maar bleef tiranniseren. Hij bleek de berijder van de paarden te zijn die op dat moment in de stapmolen stonden en hij was van mening dat die zouden kunnen schrikken van een stervend paard. Maar dat stervende paard was in paniek, keek mij met grote angstige ogen vragend aan. Charlotte en Sofie huilden dikke tranen en ik vroeg hem beleefd om weg te gaan want wat moet je met iemand die zelfs geen respect heeft voor de dood? Dat beeld van dat paard wat zo paardonterend is gestorven, de gekte in de ogen van die scheldende man: ik krijg het nooit meer van mijn netvlies af. De dood was een niet bespreekbaar onderwerp hier in huis dus ik mocht al dat verdriet mooi voor mezelf houden…
Weer een spoedopname
Op een ochtend was ik buiten aan het voeren. Kris wilde Farao, een kat die aan de andere kant van het huis eet, van zijn eten voorzien. Bij het voorover bukken is Kris gevallen. Hoofd kapot, arm geschaafd en maar roepen om Els die hem niet hoorde. Toen ik hem vond was hij helemaal in paniek en zoiets mag natuurlijk ook niet gebeuren. Een doodzieke man die niet kon staan van ellende, na het vallen niet overeind kon komen maar toch geen hulp van buitenaf wilde. En ik vond dat ik geen keus had, die dieren waren ook volkomen afhankelijk van ons! Kris op bed gelegd. Maar die sloeg wartaal uit. Koorts opgenomen en huisarts gewaarschuwd. Die kwam met een coassistent. Diagnose: Beginnende bronchitis. Na het middaguur medicatie halen in de praktijk. Deze huisarts liet mij destijds ook gewoon een soort van klisma’s zetten bij verstoppingen door chemokuren. Ik vind dat toch een beetje relatieonterend. Niet zozeer voor mij maar het leek me voor Kris zo’n verschrikkelijke vernedering! Na het ophalen en inname van de medicijnen even bij Kris op bed gelegen tot voertijd. Na terugkomst vertelde hij me wel lief te vinden maar niet te weten wie ik was. Koorts opnemen, 41,2 en dat is niet goed… Huisartsenpost gebeld. Even afwachten tot de medicijnen van de huisarts gingen werken. Mijn neef Ad belde hoe het met zijn oom ging. Die gaf mij eigenlijk gewoon opdracht om een ziekenwagen te laten komen, hetgeen is geschied. Weer met gillende sirene en wel. Aleer de definitieve opname een feit was, was het al middernacht. Bij opname moeten patiënten een formulier ondertekenen betreffende al dan niet gewenste reanimatie. Kris raakte daar helemaal van in paniek. De andere ellenlange vragenlijst die we door moesten worstelen belandde bij aankomst op de afdeling direct in de prullenmand, zodoende konden we dat indien er een volgend keer zou volgen tenminste weer gewoon opnieuw doen. Kris kwam op een zaal met drie oudere dames terecht. De hoge koorts en zijn levenslange, niet te controleren dwangmatigheid om de afstandsbediening van de tv (die daar gedeeld moest worden tussen twee patiënten) te beheren zorgde direct voor een fikse ruzie met een dame op leeftijd. Ik heb hemel op aarde bewogen, heb werkelijk waar op mijn knieën gelegen voor een verpleegster om te smeken dat hij een kamer voor zichzelf kreeg. Tegen de ochtenduren werden mijn smeekbedes verhoord en na de verhuizing kalmeerde Kris ietsjes en keerde ik huiswaarts. Want daar waren zo’n kleine honderd viervoetige in afwachting van mijn thuiskomst!
Ome Cor
En die ochtend gebeurde er iets heel bijzonders. Er was hier een doodsbange kat, voormalige zwerver die eerst tijdenlang weggedoken onder een kussen in een tuinhuis verbleef. Een paar weken daarvoor had ik hem verhuisd naar de buitenren. Ik was echter nog steeds bang dat het dier van angst weg zou kwijnen en had de mensen die hem hier hadden gebracht al gesmeekt of het dier niet terug kon naar zijn voormalige, voor hem bekende leefomgeving. Maar kat ‘Ome Cor’ en ik waren door zijn redders tot elkaar veroordeeld. Maar die ochtend na de nachtelijke opname van Kris keek Ome Cor vanuit zijn schuilplaats me met een half oog aan. (Hij heeft ook een permanent geblesseerd oog) Ik nam plaats op een stoeltje tegenover hem. Vol overgave sprong Ome Cor op mijn schoot en zonder enige reserves was hij vanaf dat moment mijn meest ongecompliceerde kroelkat. De tranen van ontroering liepen op dat moment over mijn wangen! Later opende Ome Cor zijn ruimhartige kattenhartje ook voor anderen en werd hij succesvol herplaatst. Ome Cor leeft zijn gedroomde kattenleventje bij vrienden van mij. Hij was vanaf dat moment verzekerd van een mooie toekomst, terwijl die toekomst van mij nog lange tijd onzeker zou blijven en dan moet je kiezen in het belang van het dier. Maar op deze speciale dag gaf deze Ome Cor mijn incasseringsvermogen een enorme boost! Want dit was nu precies waarvoor ik het allemaal deed, en altijd zal blijven doen.
Lakentellers
Die ziekenhuisopname van Kris duurde een aantal dagen. En het had me niet verwonderd wanneer ik toen gedurende mijn korte periodes van afwezigheid in het ziekenhuis werd gebeld met de mededeling dat het hem slecht ging. Kris zelf belde wel constant ook bijvoorbeeld met de mededeling dat de verpleegster hem had bevolen naar de snackbar te gaan maar hij kon zijn kleren niet vinden. Toen ik het verplegend personeel vertelde dat hij zo warrig was keken ze me aan of ze water zagen branden. Kris had de gave om mensen te kunnen vertellen dat er in het ziekenhuis lakentellers rondliepen en dat hij het aantal vuile exemplaren moest vergoeden. Kris was voor velen een wijze raadsman en aan zijn woorden twijfel je niet. Het armoedige kamertje waarin Kris lag vergeet ik nooit meer. Een rooster in het plafond was afgeplakt met medicinale pleisters. Een kopje koffie omdat Kris graag samen met mij een kopje koffie wilde drinken behoorde niet tot de mogelijkheden evenals een vriendelijk woord onmogelijk leek voor het merendeel van het verplegend personeel. Het enige wat Kris wilde was naar huis en wel zo snel mogelijk…
Zuurstof
Dat weekend logeerde Ed en Maruja hier. Hier werden twee kittens gebracht die als onverkoopbare dierenwinkelwaar waren afgeschaft. En misschien hadden we toen zelfs nog wel even plezier. Want Maruja scheurde uit haar broek en dat mocht de hele afdeling weten. Een dokter kreeg ik niet te spreken maar Kris vertelde dat hij na het weekend naar huis mocht. Navraag bij de verpleegster in kwestie op maandag leerde mij dat er dan eerst een bed en een zuurstofapparaat moest komen. Dat werd besteld middels de fax op de afdeling. Toen ik de volgende dag maar eens ging vragen wanneer dat zou komen bleek het niet besteld te zijn want de desbetreffende firma had niet eens een fax. Terwijl ik met Kris in een rolstoel bij de röntgenafdeling stond belde de mevrouw van de firma over het zuurstofapparaat. Het zou de volgende dag bezorgd worden en op mijn vraag of ze kon zeggen hoe laat ongeveer volgde een ware tirade. Of ik wel wist dat ik niet de enige was die op zoiets zat te wachten en dat ik maar moest voegen naar hun riante openingstijden want ergens in die tijd zou het worden bezorgd. Ik was helemaal ontdaan, lette even niet op en Kris wilde uit zijn rolstoel stappen, deed dat via de ‘treeplank’ en knalde voorover op zijn gezicht. Maar ach: we stonden toch al op de röntgenafdeling…
Weer thuis…
Na aankomst van het zuurstofapparaat ben ik Kris gaan halen. Dat bed moest via de thuiszorg komen (hele vriendelijke mensen) en dat kwam later wel. Dat weekend kwam mijn neef Ad logeren. Die was destijds een radioloog in opleiding binnen het UMC in Leiden, had net een nachtdienst achter de kiezen en liet thuis een vriendin met baby achter om zijn ome Kris een weekendje te bezoeken. Wat een welkome oppas! Ik kon even om boodschappen en toen ik terugkwam lagen zij samen hand in hand te slapen. En dat was zo enorm ontroerend. De volgende dag kwamen mijn zus en zwager en die brachten Ad naar de trein. Godzijdank want ik durfde vanaf toen Kris ook geen moment meer alleen te laten. De dieren werden gevoerd en verzorgd op de momenten dat hij diep sliep en ik renden van die taken heen en weer naar Kris om te kijken of hij niet was gevallen of zoiets dergelijks. Soms lag hij te slapen en moest ik goed kijken of hij nog ademde en heel stiekem dacht ik dan wel eens dat het beter zou zijn wanneer het over was. Insulineafhankelijke Cachou werd natuurlijk wel op uur en tijd gevoerd en gespoten.
Warmwaterkraan
Ik heb getoverd in die tijd. Het meest gekke is misschien nog wel dat ik me die laatste week zeer gedetailleerd herinner. Op dinsdag schreef ik een brief naar de belasting betreffende een aanslag en ik beloofde de man in kwestie een boekhouder te vinden die hem en mij op weg zouden kunnen helpen. Er kwam een speciaal matras tegen het doorliggen. Kris wilde in bad en daar moest ik hem bij helpen. Hij vroeg me eerst een poosje de warm waterkraan te laten lopen zodat de spiegel zou beslaan en hij zijn eigen uitgemergelde lichaam daarin niet kon zien. Mijn maag draaide om! Ik schreef op verzoek in de vroege woensdagavond een brief voor vrienden omdat die erg overstuur waren omdat ze ergens van werden beschuldigd terwijl ze daar onwetend van waren. Ik kookte tussendoor voor hen, zorgde voor Kris om niet veel later visite te ontvangen wat voor Kris weer enige afleiding zou bezorgen. Die nacht werkte ik door! Eerder in die tijd had er met medeweten van Kris een verzekeringsdeskundige naar onze verzekeringen gekeken. Maar handelen zou 1250,= euro kosten en dat had ik toen gewoonweg niet. Bovendien kun je niet zomaar meer iets veranderen op een moment dat alles al helemaal fout loopt in je leven. Het klikte bovendien voor geen meter met de deskundige en Kris. Overname van verzekeringen betekent voor een nieuwe tussenpersoon ook nog eens de overname van eventueel door de voorganger gemaakte fouten. En daar bedankt natuurlijk iedereen op voorhand voor zeker wanneer de ontknoping van de polissen nabij is omdat de verzekerde in doodstrijd verkeert. Dus op die dondermiddag nam ik samen met mijn zus de hier aanwezige polissen nog eens door. Levensverzekering die de hypotheek dekte. Kapitaalverzekering, een inboedelverzekering en een rechtsbijstandsverzekering. Ook één of andere agrarische Toplandpolis die tevens schade aan de grasmaaier, die als tractor stond geregistreerd en de terreinstofzuiger voor een vermogen dekte. Zonde van het geld maar je hoofd staat op dat moment niet naar een grasmaaier… In ieder geval waren alle premies tot op de laatste cent voldaan en daar zouden we uitsluitend profijt van kunnen hebben op een moment wat niet zo heel ver meer van ons verwijderd leek.
Lance Armstrong
Op die vrijdag kwam Charlotte helpen. Dat deed ze in die tijd wel vaker indien het enigszins te combineren was met haar arbeidzame leven. Toen ze wegging vroeg ik haar nog even of ze Kris wilde zien. Dat wilde ze. Kris vertelde haar dat Lance Armstrong vanwege eerder geleverde prestaties een aangepaste etappe van de tour de France mocht rijden en natuurlijk geloofde ze dat. Op die vrijdagavond kwam Bab om de boekhouding van de stichting te doen. Het werd een latertje en ik voel me er nog schuldig over want Kris bracht dus achteraf zijn laatste avond bij bewustzijn helemaal alleen op zijn bed door. Maar ik weet het niet, ik vond het toen belangrijk dat alles doorging en daarmee heb ik Kris absoluut met regelmaat tekort gedaan! Maar gedane zaken nemen geen keer!
Auto-rally
De volgende dag was het zaterdag 10 juli 2010 en die dag stond al een poosje tevoren zwartomrand in mijn agenda. Stichting Autosport Zuid-West Brabant organiseerde namelijk wederom de Exotic Green Rally langs een route waaraan wij woonachtig zijn. Dat het werkelijk zo’n inktzwarte dag zou worden kon ik toen nog niet vermoeden. Maar ik bracht de organisatie op voorhand per mail op de hoogte van het feit dat hier thuis een terminale longkankerpatiënt zijn laatste dagen/weken doorbracht. Dat het hier de laatste fase van de ziekte betrof was duidelijk maar niemand weet wanneer de ziekte daadwerkelijk zijn dodelijke tol zal eisen en de patiënt zal overlijden. Toen ik geen reactie kreeg besloot ik telefonisch contact op te nemen. Men vertelde mij dat het verstandig was om mijn echtgenoot die dag voor de zekerheid maar een dagje in het ziekenhuis te laten doorbrengen. En dat was nu juist iets waar noch Kris, noch het ziekenhuis op zat te wachten.
Lang voordat deze rally van start gaat vindt de organisatie het geoorloofd om onze toegangspoort dicht te binden en op het moment dat ze dat deden was het alsof een onzichtbare hand zich rond mijn strot sloot. En ik zal maar niet op papier zetten aan welke tijdspanne dergelijke praktijken mij herinneren maar er was destijds wel een klein mannetje met snorretje aan de macht. Naar ik hoop heeft niemand van u ervaring met een terminale longkankerpatiënt die helaas het hele ziekteproces moet doorlopen tot volledige verzwakking uiteindelijk de dood tot gevolg heeft. Deze mensen raken in de terminale fase ernstig verward. De loeiende motoren en de knallende knalpijpen hadden hun vernietigende effect op het meer dan labiele realiteitsvermogen van Kris die op een gegeven moment, slechts gekleed in een onderbroek en blootsvoets over de oprit liep. Hij ging kijken naar het vuurwerk wat ter ere van mijn deelname aan de Tour de France werd afgestoken. Uiteindelijk heb ik deze doodzieke man daadwerkelijk opgesloten in een kamertje om me tot een suppoost te kunnen wenden om hem te smeken om familie en kennissen door te laten vanwege het feit dat we hier te maken hadden met een doodzieke man die met medische hulp niet meer gebaat was maar wel met man/vrouwkracht om hem en mij tot steun te zijn. De suppoost reageerde: ‘Mevrouwtje indien iedereen die dat beweerde de waarheid sprak dan wonen er volgend jaar nog maar de helft van de mensen aan de huidige route.’ Waarna hij zich schouderophalend omdraaide en een shaggie begon te draaien. Wij bleven dus van enige hulp verstoken.
Overleden
Zodra de rally voorbij was werd de huisartsenpost gewaarschuwd. Er werd tijdelijke oppas voor Kris geregeld zodat ik kon voeren en Ellis reed om de voorgeschreven medicijnen voor Kris om rustig te worden. Later die avond is Kris in een coma geraakt en hij is ’s nachts om 3.50 uur overleden. Het was noodweer op dat moment.
Projectontwikkelaar
De daarop volgende dagen was ik druk met het schrijven van de kerkelijke mis, het regelen van de crematie en het ontvangen van vrienden en familie (waaronder ook de moeder van Kris). Ik heb er ook bewust voor gekozen om alle problemen te laten voor wat ze waren tot na de begrafenis. Margret Verbraak uit Nispen was de begrafenisonderneemster. Alles was tot in de puntjes verzorgd en Kris heeft een eervol afscheid gekregen. Groots en trots, want zo heeft hij ook geleefd. Op de dag van de begrafenis deed ik ’s morgens vroeg de dieren. Kris kwam naar huis en ik mocht in de lijkwagen met hem meerijden naar de kerk en later naar het crematorium. Dat vond ik heel bijzonder! Opvallend was toen al wel dat de man waarvoor hij werkte, agenturen deed, een advertentie plaatste in De Telegraaf waarin ik niet werd vernoemd en dat die man, die Kris werkelijk als zijn vriend beschouwde na de kerkdienst huiswaarts keerde zonder mij een blik waardig te gunnen, laat staan de hand te schudden. De ‘dienst’ in het crematorium werd op dvd opgenomen. Dit op verzoek van de familie van Kris omdat in eerste instantie niet duidelijk was of zijn moeder lijfelijk aanwezig kon zijn. Gelukkig bleek dit uiteindelijk wel het geval te zijn.
In het gezelschap van mijn zus, zwager, neef Ed en Maruja kwam ik laat die middag thuis. Direct een telefoontje van een projectontwikkelaar die mijn huis wilde kopen. Het tijdstip vond hij misschien niet zo geschikt maar anders zou je wel eens te laat kunnen zijn. Op dat moment wist ikzelf nog niet dat ik hier niet zou kunnen blijven wonen.
Kittens
Op zondagochtend na de begrafenis ging hier de telefoon. Een dierenvriendin die ook op de begrafenis was geweest. Hoe het met me ging? ‘Wat denk jezelf?’ Waarop ze me vertelde dat er mensen naar me onderweg waren met twee gevonden kittens! Ze had ze mijn adres gegeven want ze kon ze zelf niet aannemen. Ik was sprakeloos! De kittens arriveerden. Door ontberingen hadden ze last van neurologische storingen. Ik heb ze de fles gegeven en mee naar bed genomen. De volgende dag werd ik wakker met heel veel meer dierenvriendjes in mijn bed want de diertjes zaten barstensvol met vlooien. Het was me in al mijn ellende volledig ontgaan.
Van achtbaan naar spookhuis….
Eerder had ik het idee in een achtbaan te zitten waar ik onmogelijk uit kon stappen, vanaf de dag na de begrafenis bevond ik me gevoelsmatig onophoudelijk binnen een spookhuis waar steeds opnieuw nieuwe lijken uit de kasten kwamen donderen. Kris was een ongelooflijke verzamelaar van, van alles en nog wat. Vroeger ruimde ik vaak het één en ander op terwijl hij op zakenreis was maar daar was recent natuurlijk niets van gekomen. Om rust te kunnen creëren in mijn hoofd werden er eerst een aantal containers met rotzooi afgevoerd. Het huis was bijgehouden maar niet echt schoongemaakt in de afgelopen tijd dus met hulp van vrienden werd ook dat flink aangepakt. Langzaamaan werden de problemen in al hun heftigheid duidelijk. De verzekeringstussenpersoon maakte duidelijk dat de levensverzekering de hypotheek deels dekte. Na dagenlange paniek bleken ze die informatie verkeerd door te hebben gegeven. De schuld hadden ze in guldens berekend, de afbetaling in euro’s en dan blijft er een behoorlijk bedrag openstaan. Toen we die fout zelf hadden ontdekt volgde weer een slap excuus per mail. Vervolgens bleek er nog een tweede hypotheek op het pand te rusten. Weliswaar een kleinere maar zonder levensverzekering waardoor ik persoonlijk aan de verplichtingen mocht voldoen. Het duurbetaalde pensioen bleek een lachertje en het zou een eeuwigheid in beslag nemen aleer het in zou gaan. De kapitaalverzekering waarvoor de tussenpersoon Duine Adviesburo mij tot op de laatste dag had laten betalen bleek uitsluitend uit te betalen indien Kris 65 jaar geworden zou zijn. Zoals al eerder gemeld: Duine Adviesburo was als eerste op de hoogte van de ziekte van Kris en van de ernst van de situatie. Ze wisten dus dat Kris die leeftijd met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid niet zou behalen en lieten mij creperen om de premie te voldoen van een polis waarvan ik nooit enig profijt zou hebben.
Geen keuze
En ik deed alles wat ik nu juist niet had moeten doen. Op mijn verzoek ging een aardige registeraccountant naar de belastingdienst om aldaar orde op zaken te stellen. Hij had geen duidelijk inzicht verkregen in de chaotische warboel die Kris de boekhouding noemde. Registeraccountants hebben de schone taak om de belasting te dienen en dat heeft deze ook gedaan. Waarop de meneer van de belasting zijn Sinterklaasmijter heeft opgezet en mij sommeerde tot betaling van enkele tonnen, geen regentonnen maar keiharde euro’s. En die had ik niet! Op dat moment dacht ik dus ook nog dat de eerste hypotheek op het huis maar voor de helft af te lossen was, deze belastingschuld en een persoonlijke lening bij vrienden die afbetaald moest worden. De eerste hypotheek werd al snel duidelijk: foutje van de tussenpersoon. Maar de rest woog zwaar: loodzwaar! En in die tijd heb ik met scenario’s rondgelopen die ik hier niet op papier durf te zetten. Eén ding is zeker, ik ben absoluut té laf om zelfmoord te plegen.
Begrijp me goed, ik hoef hier niet perse te wonen! Maar waar blijf je met honderd dieren die nergens anders meer terecht kunnen? Ik had ooit ja gezegd, ze veiligheid beloofd en van een vervroegde dood gered. En dan is er geen weg meer terug. Het meest boos werd ik wanneer mensen zeiden dat ik een keuze moest maken, er was geen keuze. Ik kon en mocht de dieren niet in de steek laten. Ik zou vechten als een leeuwin maar de leeuwin werd meerdere keren op een haar na geveld!
Armoedig
Ik herinner me een ijskoude periode. Een vriend had het lieve plan opgevat om de grote schuifdeur hier te repareren maar zoals alles in die tijd hier, viel ook dat tegen. Op een gegeven moment kreeg ik de deur niet meer dicht en met jas aan en muts op nuttigde ik hier de maaltijden. Ik geloof dat dit de momenten waren waarop de armoede en de volkomen afhankelijkheid het hardste tot me doordrongen.
Thank God voor Jeroen van Loon
Ik voelde me ook een soort van vogelvrij verklaard: kun je nog schieten, schiet dan op Els. Heel veel mensen wilde wel helpen maar het onophoudelijke, het uitzichtloze, deed ze snel weer anders besluiten. Bovendien, professionele hulp kost geld en dat had ik niet en dat is toch het eerste waar mensen zich zorgen over maken. Want stel je voor dat ze zich inspannen en dat het voor hen geen rendement oplevert. Veel mensen willen ook van alles van je, alles wat je niet weet, wat je niet hebt en wat je wel hebt nemen ze nog mee ook. Ze dulden ook geen tegenspraak want je bent niets of niemand meer in hun ogen. Je wordt niet langer geacht een mening, noch karakter te hebben. En op een dag vond ik mr. Jeroen van Loon. Mr. in fiscaal recht en werkzaam bij/mede-eigenaar van Confida in Bergen op Zoom. En zonder te overdrijven kan ik wel zeggen dat deze man mijn leven heeft gered. Die heeft nooit getwijfeld aan mijn onnozelheid en daar was ik nog blij om ook! Want dat is wat ik altijd ben geweest, vreselijk goedgelovig en onnozel! Zelfs op een bepaalde manier ook nog gehoorzaam omdat ik als vanzelfsprekend alles tekende wat Kris me voorschotelde zonder me ooit af te vragen wat ik eigenlijk tekende en of dat wel een juiste beslissing was.
Rechtsbijstandverzekering
Jeroen van Loon twijfelde ook niet aan mijn (betalings)moraal en begon te spitten in alles waarin ik geen heil zag. Maandenlang mocht ik zoeken, sorteren, huilen en creperen om alles wat nodig was enigszins geordend te krijgen. Intussen betaalde ik nog steeds die belachelijke dure verzekering van Topland die via de tussenpersoon was afgesloten. U weet wel, inclusief de tractor die eigenlijk een grasmaaier is en de terreinstofzuiger. Maar daarin zat ook mijn rechtsbijstandverzekering. En die kon ik nog wel eens nodig hebben. Nou ik kan u vertellen, toen ik hem nodig bleek te hebben was het uitsluitend dekkend voor agrarische geschillen…
Levensverzekering
Duine Adviesburo zond trouwens steevast voor alles nog steeds nota’s. Ook ter inning van de premie die behoorde bij de polis die niet uit zou betalen en op de eerste verjaardag van Kris na zijn overlijden ontving ik zelfs een nota van zijn levensverzekering. Zo ook op de dag dat ik zijn as vanuit het crematorium naar huis mocht halen. Op 29 oktober 2010, de verjaardag van Kris, legde de belasting beslag op het huis. De claim betrof een later te bepalen bedrag dus dat is weinig zekerheid om naar toe te werken.
Krissie
Duitse herderin Krissie kon het verlies en het verdriet niet aan, zij stierf een paar weken na Kris in mijn armen nadat alle levenslust uit haar was vertrokken. Duitse herder Kamatche woog op dat moment nog maar een fractie van wat een volwassen Duitse herder zou moeten wegen en ik vreesde ook voor zijn leven.
De situatie was ook zo anders. Kris was natuurlijk gedurende lange tijd altijd bij hen geweest. De huiselijke sfeer hier veranderde van een redelijk drukke bedoeling met veel aanloop naar een behoorlijk ‘doodse’ sfeer. Mijn verdriet was groot, mijn wanhoop zo mogelijk nog veel groter. Bovendien besloot ik als een dwaas te gaan werken. Ik zou me nooit uit de schulden kunnen werken maar we moesten eten, wij allemaal! En iedereen die iets voor me deed moest natuurlijk ook betaald gaan worden. Op deze manier kon ik wellicht voorkomen dat er zich nog meer schulden op zouden stapelen. Maar met al dat werken, voldoen aan verplichtingen, hield ik voor mezelf per week niet meer over dan 7 euro. En met behulp van lieve mensen die zo nu en dan met tassen vol boodschappen binnenvielen lukte het me allemaal nog ook!
Verjaardag
De eerste sneeuw viel in 2010 al in november en dat beloofde niet veel goeds. Ik glibberde voor mijn werk in doodsangst regelmatig over onbegaanbare wegen. Op 14 december vierde ik mijn verjaardag, uitsluitend in het gezelschap van een fikse blaasontsteking. Poes Sheba stierf die dag een natuurlijke dood. De dag erna deden de medicijnen hun werk en voelde ik me beter. Mijn vriendin Marga belde. Iemand had een oud Keeshondje uit een buitenkennel gehaald ter voorkoming dat het diertje dood zou vriezen. Mocht het hondje naar hier? Een oud Keeshondje kon er nog wel bij. In de avond arriveerde er een kattenverslindende Mechelse herder i.p.v. een oud Keeshondje. Toen het dier hier helemaal was, was de redster natuurlijk niet meer bereid om hem elders onder te brengen. Drie dagen na mijn verjaardag vond ik mezelf laat op de avond terug op een politiebureau, gelukkig wel in het gezelschap van mijn vriendin Nique. De absoluut verkeerde reactie van iemand die eerder zelf aanbood om een ter dood veroordeelde hond het leven te redden, koste het dier op die inktzwarte vrijdagavond op een haar na het leven.
Burn out
Het werd Kerst en op tweede kerstdag werd ik beroerd. De griep! Charlotte deed de dieren ’s ochtends en ik sleepte me ’s middags over het terrein. Via mijn vrienden van Melief arriveerde Izzy. Zij vond al snel haar gedroomde leventje bij familie van vrienden. Oud en nieuw, onbegaanbare wegen. Op zondag was het 2 januari en ik moest werken. Peter paste op Cachou want die was op dat moment ongelooflijk aan de sukkel. Haar suiker was niet langer te controleren, epileptische aanvallen en om de 8 uur insulinespuiten zodra ze ook maar enigszins ingesteld leek. Voor de rest was het toveren. Insuline spuiten en dan weer suiker voeren… Ongelooflijk wanhopig. Later op de dag gelukkig ook nog wat visite.
In de daarop volgende week stierven er drie katten. Oud Zoutje stierf in mijn armen op het moment dat ik haar oppakte. Hond Cachou overleed ook in die week. Verdriet maar ook opluchting; haar lijden was voorbij. Januari en februari waren eigenlijk de maanden dat na talloze waarschuwingen mijn lichaam het begon te begeven. Het leek wel alsof er een aan/uit knop opzat die regelmatig de verkeerde kant op klikte. Ik ging dan tegen de vlakte en kon dan urenlang zomaar ergens liggen! Dat gebeurde me ook op een vrieskoude winternacht toen ik Jochie en Blond binnen wilde doen. Wanneer ik weer bij bewustzijn kwam kreeg ik verschrikkelijke spierkrampen en begon ik te trillen. Maar wel zo erg dat mijn zus zeeziek werd toen ze op mijn bed zat! Het ging van kwaad tot erger. Ik zat met mijn broer koffie te drinken in de keuken, viel opeens om en gaf geen teken van leven meer. In het ziekenhuis sjouwde ik van de ene specialist naar de ander. Tot er iemand op het idee kwam dat het hier een volledige en verwaarloosde burn out betrof.
Opname? Onmogelijk, ik kon hier immers niet weg. De geraadpleegde ‘mentale helers’ zonden me onverrichte zaken heen. Eén psychiater vroeg mij wat eraan de hand was, ik was nog maar halverwege mijn verhaal en toen had hij bijna zelf geestelijke bijstand nodig! Ik ontving gedurende die tijd gemiddeld tien belastingaanslagen in de week! Gelukkig mochten die allemaal meteen door naar Jeroen van Loon maar met doorschuiven van het probleem wordt het natuurlijk niet verholpen. Maar ik vond in hem gelukkig wel een wijze raadsman met verstand van zaken en relativeringsvermogen. Voor mijn gezondheid kwam ik terecht bij een energietherapeut en dat hielp, al bleef het wegvallen gedurende lange tijd een groot en niet ongevaarlijk probleem. Bovendien was de kramp op mijn borstbeen soms ronduit angstaanjagend. Toen ik op een ochtend kruipend om mijn knieën de dieren moest voeren omdat ik niet kon staan heeft Charlotte enige tijd frequent geholpen met het verzorgen van de dieren.
Vervangende mankracht
De laatste week van februari wilde de belasting opnieuw beslag leggen op het pand, maar dat kon niet want de belasting had al beslag gelegd op het pand. Ik ontving een brief van een advocaat, de man waarvoor Kris agenturen deed eiste o.a. vergoeding voor het inhuren van vervangende mankracht gedurende de ziekte van Kris. En toen mocht ik ook een advocaat in de arm gaan nemen…. En natuurlijk zonder rechtsbijstandsverzekering want die gold uitsluitend voor agrarische geschillen. Wederom met dank aan Adviesburo Duine.
Dier en Project
Stichting DierenLot heeft Dier en Project gered met een financiële ondersteuning! Verdeeld over vier kwartalen ontvingen we ‘overlevingsgeld’ voor de dieren. Dierenarts Sofie, een aantal vrijwilligers en de verkoop van het boek deden de rest! En intussen werd er van alles op poten gezet om structurele inkomsten voor de dieren te werven. Want in het verleden werd hier alles door Kris en mij betaald, we zijn er inderdaad ‘aan kapot gegaan’ maar ik vraag me nog steeds af of we niet weer hetzelfde zouden doen. En zonder de bijkomende valkuilen waar we met beiden voeten in zijn gelokt/getrapt hadden we dat nog gered ook! We kwamen in een uitzending van Rob Bartol, er volgde een artikel in de Bodes, kregen een wekelijks item in een televisieprogramma wat ik presenteerde. Ik stond een middag in de week in diverse supermarkten om folders uit te delen, donateurs te werven en heel langzaam groeide ons donateurbestand.
Toekomstvisie
Ik ben heel veel dank verschuldigd aan mensen die mij wilde helpen. Ik heb er begrip voor dat ze het niet allemaal volhielden/uithielden want ik kon soms de onmogelijkheid van iets niet eens uitleggen, het was zo gecompliceerd en ik was vaak uitsluitend bezig om te voorkomen dat ik compleet in zou storten. Concentreren en mijn gedachten structureren werd echt een probleem. Mijn toekomstvisie was uitsluitend gericht op de dieren en dat begreep ook niet iedereen. Men bleef vaak maar hameren op het maken van keuzes en die had ik niet! Er lag beslag op het huis, de kosten gaan gewoon door en dan kun je niet ook nog eens gaan verhuizen. Mediapubliciteit is een mooi iets maar levert ook een aantal dieren op die nergens anders meer terecht kunnen. Natuurlijk moest ik die op dat moment eigenlijk niet opnemen maar ik voelde me op dat moment misschien wel juist meer dan ooit met hen verwant/verbonden. En wee mijn gebeente wanneer iemand een beroep op mij deed die nul op rekest kregen, die mensen werden nog boos ook.
Jan
Toen werd het maart en kwam Jan in mijn leven. De man waarbij mijn vader 37 jaar geleden een paard voor mij kocht. Dat paard werd mijn allerbeste vriend, de man die het paard aan mijn vader had verkocht werd destijds al een goede vriend voor het leven. Jan werd meer dan die verre vriend, alhoewel die natuurlijk wel in Alkmaar woonde. Ik ben wel heel erg geschrokken hoe een aantal mensen die meenden het beste met mij voor te hebben daar toen op reageerden. Ze deden ronduit lelijk tegen hem maar Jan bleef gewoon zijn eigen vreedzame zelve. Het maakte mij wel verdrietig en bloednerveus! Want wisten zelfs deze ‘insiders’ dan niet hoe eenzaam en snoeihard mijn bestaan op dat moment was? Jan werd mijn steun en toeverlaat, rots in de branding en kwam zowat ieder weekend vanuit Noord Holland. Maar ook Jan kon mijn situatie niet oplossen, noch veranderen en met vallen en opstaan (soms meer vallen dan staan) knokte ik door.
Specialiste
Samen probeerden we ook de verzekeringstussenpersoon juridisch aan te pakken. Dus de hulp ingeroepen van een daarin gespecialiseerd iemand. Onbetaalbaar, maar ik kon gewoon niet leven met zoveel onrecht. Een verzekeringstussenpersoon met zo’n reeks titels en bovendien een Adviesburo dient toch de belangen van een klant te behartigen en is die niet op zijn minst verplicht om verzekeringen te updaten? En weer mocht ik in torenhoge stapels boekhouding duiken om te zoeken en te ordenen. Maar goed, deze specialiste wilde naar de rechtbank terwijl ik het onderling wilde schikken. Bovendien maakte ze later een keertje een berekeningsfoutje voor wat betreft betaalde voorschotten, toen ik haar duidelijk maakte dat ik meer vooraf had betaald dan het bedrag wat ze nu van de rekening aftrok moest ze dat nakijken. Ze bracht later de tijd in rekening die ze nodig had gehad om te constateren dat ik gelijk had!
De moeder van Kris
Op 4 mei 2011 overleed de moeder van Kris en het was dat ik op vrijdagavond laat de post nog uit de brievenbus haalde, daar was destijds veel moed voor nodig i.v.m. de vele aanslagen waardoor ik steeds opnieuw weer uit het veld werd geslagen, anders had ik nooit geweten dat ze was overleden. Laat staan dat ik had geweten dat ze de volgende dag werd begraven. Ik ben er heen gegaan maar werd nauwelijks opgemerkt door zijn familie. We zullen het er maar ophouden dat sommige niet goed weten hoe ze met de dood om moeten gaan en mij maar meden omdat ik hen aan de dood van Kris herinnerde? Ik hoop nog steeds dat ze de foto van Kris, die in de kerk op zijn kist stond en die ik na de dienst aan zijn moeder heb gegeven, aan mij retour zenden!
Offerte
Jeroen van Loon werkte door en fungeerde als mijn levensreddende vangnet op die momenten dat ik het absoluut niet meer zag zitten! Uiteindelijk kon hij een hele andere belastingschuld uitkomst verdedigen en na een aantal afspraken ter plaatse, terwijl ik het hier naast de telefoon werkelijk bestierf, kwam het verlossende telefoontje. De totaalsom was beduidend minder dan de eerder gedane ‘wilde gok’, het betrof hier nog een mega-bedrag maar in ieder geval een bedrag wat ik al enigszins uit kon spreken. In augustus namen Jeroen en ik contact op met de bank. Een hypotheek moest te regelen zijn. Een ontelbaar aantal keren werd die deadline uitgesteld en weer ging ik er bijna aan onderdoor want de belasting werd ongeduldig en de tergende onophoudelijke onzekerheid begon wederom zijn tol te eisen. Jan heeft toen zijn huis te koop gezet en kwam hier wonen. Jan is hoefsmid en begon hier aan een onzekere nieuwe toekomst. We hadden gehoopt dat een aantal vrienden met paarden het ons zouden gunnen dat Jan zijn vakmanschap mocht aanwenden voor hun paarden. Maar helaas. Met Sint Nicolaas zouden we meer weten, toen met mijn verjaardag, oudjaar…. Ik ben die ‘feestelijke’ dagen vol van ellende op handen en voeten doorgekropen! Op 2 januari kreeg ik een mailtje, de offerte zou op de bus gaan. Maar die kwam niet!
Er waren mensen die het huis wel wilde kopen, ver onder de prijs natuurlijk want er zat nu eenmaal een verhaal aan en de economische crisis deed ook mee. Ik mocht er dan wel blijven wonen tot ik een oplossing had voor de dieren. Ik zou er op een gegeven moment toe in staat zijn geweest hoor, want ik kon niet meer! Maar helaas pindakaas! Een huis waarop beslag ligt mag niet verkocht worden! Dus mijn celdeuren sloten zich opnieuw. ‘Doorknokken Els, nu niet opgeven’, luidde het advies van Jeroen van Loon. Maar bij alles wat ik deed, aanpakte of ondernam vroeg ik me af of het zinvol was. Kon ik mijn beloftes waarmaken? Tegenover de dieren, tegenover de mensen? Er volgde weer een gesprek met de bank. De man in kwestie ging zes weken in een intern onderzoek en voor die tijd wilde hij het geregeld hebben. Ik moest aan een aantal voorwaarden voldoen en daaraan werd de volgende dag voldaan. Dus daar kon het niet aan liggen dat de offerte uitbleef! Toen de offerte uiteindelijk wel kwam stonden er een groot aantal eisen in waaraan we onmogelijk konden voldoen. Maar Jeroen voldeed en/of weerlegde de eisen. En zomaar op een dag, vanuit het niets, konden we naar de notaris!
As verstrooien
De hypotheek is een feit! Mijn persoonlijke lening heb ik inclusief de rente afgelost! Het boek is uit: het boek kan dicht!
Op woensdag 11 juli 2012 is het de tweede sterfdag van Kris. De urnen met as van Kris en hond Krissie staan tot die tijd hier op de kast. Maar op die dag zal ik de as verstrooien. Kris hoort niet in een ‘potje’, hij was een wereldreiziger en ondanks zijn huwelijk, ‘een vrij man’. Ik kon het eerder niet omdat ik bij vlagen (wellicht terecht of misschien volledig onterecht) soms heel erg boos op hem was en op zo’n manier wilde ik geen afscheid nemen van dat beetje wat ik nog van hem had. Bovendien was Kris in zijn laatste levensjaar heel erg afhankelijk van mij en wilde hij graag in mijn buurt zijn. Ik kon hem niet uitstrooien zonder de zekerheid dat ik hier kon blijven wonen.
En daarna moet ik gaan proberen om weer echt te leven, echt te voelen! Om mezelf toe te staan om te mogen genieten. Ik mag weer een beetje van mezelf gaan houden en hopelijk ooit ook weer van heel veel anderen! Vertrouwen krijgen en begrip op kunnen brengen voor de ‘aardse’ problemen van anderen (zoals gordijnen die niet in de goede kleur werden geleverd) want wat heb ik vaak gedacht: ‘mens, wat zeur je nou’. Maar kom bij mij nooit aan met een drogreden om een dier af te schaffen, ik accepteer het gewoon niet!