Laboratoriumbezoek
Bezoek Centraal Dierenlaboratorium Radboud Universiteit Nijmegen. Dit enkele dagen na het verschijnen van publicatie in Hart voor Dieren waarin ik o.a. het Europees (en liefst wereldwijd) verplichten tot openbaarheid/toegankelijkheid van testresultaten aangaande dierproeven bepleit. Resumerend; het commerciële aspect moet in zijn totaliteit uit de laboratoria en uit de onderzoeken op proefdieren verdwijnen. Bovendien moet de ego van de praktiserende wetenschappers per direct aan banden worden gelegd!
Om 12.00 uur melden in de zogenaamde prekantine van het UMC St. Radboud Nijmegen voor de lunch. Die bestond in mijn geval uit een broodje kaas, een glas jus d’orange, een kopje koffie en een appel. De lunch werd wel uitgeserveerd inclusief een verklaring die getekend diende te worden i.v.m. de vereiste te hanteren en te respecteren etiquette ten overstaande van de aldaar hun werkzaamheden verrichtende werknemers. Ik tooi mij toch al nooit met bivakmuts en trek slechts ten strijden met pen en papier. Verder reikt mijn uitrusting niet; ik ben een puur bureaucratische activiste.
Ook wil ik met klem benadrukken dat hetgeen wat hier wordt omschreven mijn ervaringen betreffen. Het is mijn belevingswereld en dus mijn waarneming én mijn waarheid. Dat maakt het overbodig voor anderen om hier middels wetenschappelijke gronden op te reageren. De mensen die zo vriendelijk waren om mij te woord te staan worden niet door mij geciteerd, het is slechts mijn interpretatie van de door hun uitgesproken woorden. En ik vind het onvoorstelbaar vooruitstrevend dat ze ons wilden ontvangen, ook ben ik absoluut dankbaar voor de geruime hoeveelheid tijd die ze voor ons hebben vrijgemaakt en voor de hoge mate van bewegingsvrijheid welke wij verkregen binnen het laboratorium.
De ongeveer 25 minuten durende introductiefilm zet meteen de toon van verwondering alom mijnerzijds. De één na de andere werknemer komt in beeld en vertelde vol trots dat ze o.a. hun opleiding dierenverzorging/dierenmanagement succesvol hebben afgerond met het dus blijkbaar ambiëren van een functie/carrière binnen een proefdierenlaboratorium. Ook bestaat de groep uit een hoog aantal werknemers afkomstig uit de agrarische sector, voorheen daarin werkzaam en/of van huis uit afkomstig van. En dat verbaasd me dan gezien de doelstelling agrarische sector (producenten van consumptiedieren) dan weer minder.
Een wat oudere man verklaarde vol trots voor de camera dat een medische (orthopedische) ingreep die was uitgetest op ‘zijn’ groep geiten op den duur was verricht op een aantal patiënten binnen het Nijmeegs UMC. Maar zou hij zich anderzijds ook schamen voor alle mislukte testen op de dieren die onder zijn verantwoordelijkheid vielen? Zou hij zich ook realiseren dat het niet ondenkbaar is dat diezelfde testen elders en zelfs tegelijkertijd ook werden en worden uitgevoerd alleen omdat de dierproefnemer onvoldoende testresultaten en wijze van totstandkoming openbaarden.
Een jonge blonde dame verschijnt in beeld en geeft haar taakomschrijving bloot. Waaronder o.a. het bestellen van nieuwe dieren. Dan ga ik me onmiddellijk voorstellen dat zo iemand op een late vrijdagnamiddag nog even snel telefonisch de bestelling doorgeeft aan de leverancier van de proefdieren. Het zijn de hierbij ter dood veroordeelden want proefdieren worden aan het einde van de proef geofferd. Fijn weekend!
Let wel; geen enkele werknemer is schuldig maar slechts uitvoerder van een door mij als verwerpelijk bezien feit. De wet die het steeds maar herhalen van onnodige dierproeven legaliseert moet worden herzien! Maar o.a. de besteller van de dieren moet over zichzelf een hoog ‘vervangende God’ factor hebben uitgeroepen. Zo ook degene die uiteindelijke zal bepalen welke dieren in welke bepaalde testen terecht gaan komen. Het is niets meer noch minder dan beslissen over leven en dood én dan ook nog eens beschikken over de omstandigheden waarop de dood uiteindelijk zijn intrede zal mogen doen in een uitgetest lichaam.
Gaandeweg heb ik ergens gelezen dat een werknemer die een favoriet proefdier heeft, in het beschreven geval betrof het een hond, zo’n dier aan het einde van de proef niet zelf hoeft te begeleiden wanneer het geofferd wordt; lees doodgemaakt! Het was een werknemer overkomen dat hij zelfs op zijn verjaardag zijn lievelingshond moest offeren. Maar moeten vaste begeleiders juist niet altijd hun lievelingsdieren begeleiden tijdens hun laatste momenten. Beter voor de dieren en beter voor het behoud van normen en waarden ten aanzien van het leven van een dier gezien vanuit de medewerker van een proefdierenlaboratoria!
Na de film een gesprek met de directrice Prof. Dr. J Ritskes Hoitinga die een bovenmatig intellect op geen enkele wijze kan worden ontzegd. Potverdorie wat is die vrouw slim! Met de door mij ter tafel gebrachte argumenten was ze het zonder uitzondering volmondig eens maar er kwam wel altijd een maar en/of een mits achteraan. Gelukkig was er van haar kant geen ontkenning noch weerlegging van de door mij zo uitvoerige bepleiting tot openbaring van testresultaten en het neerleggen van uitermate gedetailleerde omschrijving van allerhande relevante (en zelfs niet relevant lijkende) handelingen tijdens de testperiodes. Het fenomeen ‘het ego van de wetenschapper’ kwam niet woordelijk ter sprake maar toch wilde zij wel kwijt dat het wetenschappers/proefdiernemers erg na aan het hart ligt om met de beste, meest revolutionaire publicaties naar buiten te kunnen treden. Dat ze daarbij niet schuwen elkaar de loef af te steken en dat dit alles desnoods ten kosten gaat van weer nieuwe en onnodige dieren en dierproeven, omdat ze wederom relevante informatie voor elkaar achterhouden, mag u duidelijk zijn.
De directrice heeft in een achterliggende periode mede haar carrière opgebouwd binnen het dierenlaboratorium van het Unileverconcern. Het testen op dieren vanuit een zuiver commerciële instelling is haar dus in het geheel niet onbekend.
Informatie verkregen uit volkomen mislukte dierproeven is zelfs erg relevant. Zo’n proef hoeft al helemaal nooit meer herhaald te worden maar toch worden ‘mislukte’ en op dat moment onbruikbare resultaten zelden, of eigenlijk nooit, naar buiten gebracht!
Na het gesprek met Prof. Dr. J. Ritskes Hoitinga volgde een rondleiding door een dierenarts/proefdierdeskundige. Waarom ik zijn naam niet wil noemen zal u duidelijk worden. Ik wil niemand beoordelen/veroordelen. Want ‘een klik’ tussen ons beiden was er zeker niet!
Ik heb zijn rondleiding ervaren als een wandelende promotie voor het ongelimiteerd nemen van dierproeven. Even voor alle duidelijkheid, hij toetst de aangevraagde proeven op vermeende afweging van het te verwachten resultaat tegenover het ongerief van het dier aleer zo’n aanvraag bij de DEC’s, oftewel de Dier Experimenten Commissie terechtkomt. Op de reden dat een DEC zelden, maar dan ook echt héél erg zelden een aanvraag afwijst baseert hij de conclusie dat hij zijn werk met grote voorzichtigheid en tot volle tevredenheid verricht. Ik vermoed echter dat een DEC slechts zelden een proef zoals op papier in aanvraag omschreven weigert omdat de vergunninghouder van de dierproeven bepaalt wie er zitting hebben binnen de Dier Experimenten Commissie. Vergunninghouder heeft dus (financieel) belang bij het doorgang vinden van de proeven.
Tegenwerpingen en inhoudelijke vragen vond hij zichtbaar vervelend en een duidelijke reactie bleef onveranderlijk uit! Maar laat ik bij het begin beginnen. In de hal voor het betreden van de dierenverblijven hangt een lichtbak van pakweg 1m. X 80 cm waarop een evenzo grote foto. Een frivool lachend team wat zich normaliter om premature baby’s bekommert lijkt zich uitbundig te laten fotograferen. Ze oefenen op een lammetje waarbij het functioneren van een aantal vitale organen werd uitgeschakeld en trachten ze daarna met behulp van medische testhandelingen weer aan de gang te krijgen. Uiteraard laat men na een ‘testdag’ het lam niet meer bijkomen uit de narcose maar doodgaan. Mijn verbazing om die uitbundigheid ontging hem niet en hij gaf te kennen dat het hele team, inclusief hijzelf, zich op dat moment al realiseerden wat ze met de vergaarde wetenschap wellicht konden gaan betekenen voor de aanstaande premature baby’s die ooit nog ter wereld gaan komen……. En dat allemaal door het uitvoeren van deze proeven.
Toen ik aangaf dat hij zich naar mijn inzien op dat moment op de verkeerde stoel begaf omdat zijn taak ‘slechts’ het verdedigen van de belangen van de proefdieren omvat was hij zichtbaar ‘not amused’. Maar wanneer je de dingen niet in de vereiste fases beziet dan neigt een ieder die met proefdieren te maken heeft al snel naar ‘het doel heiligt alle middelen’. En dat moeten we nu juist niet hebben.
Van de gehele rondgang zal ik slechts enkele dingen aanhalen. Vol trots had hij eerder gemeld dat de dieren niet meer op roosters werden gehouden maar de beschikking hadden over bodembedekking (veelal zaagsel of rubber matten). Toen ik even later vroeg waarom een groot aantal konijnen in de eerste plaats solitair en in de tweede plaats toch op roosters waren gehuisvest antwoordde hij dat dit volgens de wet echt wel was toegestaan. Bovendien waren de roosters van plastic. Ja, dat had ik ook wel gezien, maar een rooster is een rooster en geen bodembedekking! Ongeacht of het nu van plastic of metaal is vervaardigd………. Bovendien kwam mijn vraag uitsluitend voort uit de door hem juist gedane bepleiting betreffende roosterloos huisvesten.
We passeerden haarloze muizen waarbij fragmenten van menselijke kankertumoren waren geïmplanteerd in de spronggewrichten van de rechterachterpootjes. Na welige groei aldaar werden de tumoren nu gecollecteerd.
Aapjes in kooien met nummers op hun borsten…… Aapjes die apenhandjes naar je uitsteken en die naar je terugkijken met hun alwetende en anticiperende blik. Een uitzichtloze gevangenschap is al wat hun wacht…… Met de dood als verlossing!
Natuurlijk waren wij niet uitgenodigd op een tijdstip dat er bijvoorbeeld ingrijpende proeven op apen plaatsvonden maar misschien krijgt het aapje met die reikende handjes en de vragende oogjes wel deze week een hersenimplantaat? En met hem, misschien wel zelfs tegelijkertijd, ondergaan overal ter wereld dezelfde aapjes, met dezelfde grijpende handjes en met dezelfde vragende oogjes ook dezelfde testen. Juist dat is zó onnodig! Ego’s van wetenschappers en heel veel, véél te soepele wetgevingen liggen daaraan ten grondslag!
Na de rondleiding nog een vragenrondje maar eigenlijk wil je dan nog maar één ding; naar huis! Ik ben werkelijk bang dat mensen die met regelmaat in een proefdierenlaboratorium verblijven afstompen. Dat ze het als gewoon en als vanzelfsprekend ervaren dat o.a. apen levenslang krijgen, c.q. op voorraad verkrijgbaar moeten zijn…….. Dieronterende omstandigheden in te beperkte ruimtes. Het vanzelfsprekend en ongelimiteerd over medeschepsels kunnen beschikken boezemt me even gewoonweg angst in. Het Frankensteinsyndroom?
De uitvoerende wetenschappers hebben natuurlijk belangrijkere zaken te behartigen dan tegenstanders van dierproeven te woord te staan. En zoals al eerder geschreven het is een belangrijke kentering in de wazige wereld waarin een wetenschapper zijn werkzaamheden bij voorkeur ten uitvoer brengt dat wij zijn modellen (lees; proefdieren) mochten bezichtigen.
In een universiteitsblad las ik dat één van de dierproefnemers zijn eigen kinderen als acceptatie graadmeter van zijn bezigheden beziet. Zolang hij aan hun nog uit kan leggen waarom hij dierproeven bezigt vindt hij het voor zichzelf gepermitteerd. Ik vond geen achtergrond informatie betreffende zijn huidige gezinssituatie en/of de leeftijden van zijn kinderen. Maar ik had in mijn jeugd de beschikking over en de steun en support van de in mijn ogen meest fantastische vader ter wereld. De man werd door mij niet alleen aanbeden maar ook nog eens bezien als een wonderlijke combinatie van Pipo de Clown, onze Lieve Heer en Sinterklaas. Al het goede was in hem verenigd! Die had mij in mijn kinderjaren werkelijk van alles wijs kunnen maken en ik wil niet vervallen in vervelende ‘schoten voor open doel’ om eraan te refereren dat vele grootmachten, maar zo ook dictators en mensenrechtenschenders door hun nazaten werden en worden aanbeden. Bovendien heel pragmatisch; wie betaald er voor hun Nikies?
